Waarom is rouwen zo zwaar?

Rouw is een natuurlijke reactie op verlies en kan vele vormen aannemen, van de dood van een geliefde tot het verlies van een baan of relatie. Rouwen kan een pijnlijk en verwarrend proces zijn, waarbij mensen vaak worstelen met emoties zoals verdriet, woede, schuldgevoelens en verlies van interesse in de wereld om hen heen. Er is vaak een leven vóór en een leven ná de gebeurtenis waarom je rouwt. Dat alleen al geeft aan waarom het zo zwaar is: het vraagt aanpassingen van je op allerlei verschillende terreinen. Deze aanpassingen kosten tijd, energie en verlopen meestal niet in een voorspelbaar en rechtlijnig proces.

Vaak zie je dat je heen en weer beweegt tussen twee soorten gedrag die beiden bij rouw horen:

Herstelgericht gedrag en verliesgericht gedrag

Herstelgericht gedrag is gericht op het opbouwen van nieuwe relaties en het vinden van nieuwe betekenis in het leven na een verlies. Het doel is om de pijn van het verlies te verminderen en een gevoel van controle terug te krijgen over het leven.  Herstelgericht gedrag is bijvoorbeeld steun zoeken bij vrienden en familie, je aandacht richten op nieuwe hobby’s of interesses, of je inschrijven voor counseling om hen te helpen bij het beheersen van hun emoties. Ook ga je steeds meer een beeld vormen van je leven zonder het gene waar je om rouwt. Je creeërt nieuwe ervaringen en dus nieuwe herinneringen.

Verliesgericht gedrag richt zich daarentegen op het herdenken van de persoon of situatie die verloren is gegaan. Dit kan betekenen dat je je tijd besteedt aan het bezoeken van graven, het bekijken van foto’s of video’s, of het uiten van je emoties over het verlies of het luisteren van muziek. Het doel van verliesgericht gedrag is om de pijn van het verlies te verwerken en te leren leven met het gemis. Dit is dus ook heel belangrijk gedrag om het verlies te gaan verweven in je leven.

Het is belangrijk om op te merken dat er geen goed of fout is in de manier waarop je rouwt en dat iedereen zijn eigen weg vindt om het verlies te verwerken. Juist ook het heen en weer bewegen tussen die twee soorten processen kan verwarrend zijn: de ene dag ben je helemaal bezig met de toekomst en plan je leuke dingen, de volgende dag voel je je leeg en verdrietig en mis je hetgene waarom je rouwt tot in je tenen.

rouwarbeid

Dit proces kan eenzaam voelen en heel zwaar. Het aanpassen aan het verlies op alle terreinen in je leven kost veel energie. Ben je in de rouw? Probeer het zo te zien alsof je tijdelijk een extra baan of opleiding doet. Dan begrijp je wat beter waarom je zo moe bent en geef je jezelf hopelijk wat extra credits voor al die zware rouwarbeid dat je verzet!

Geef jezelf de tijd om te wennen aan de nieuwe situatie en schrik ook niet als dit wat langer duurt. Hier zijn geen regels voor. Het belangrijkste is, is dat je jezelf niks oplegt en zo veel mogelijk kunt doen waar je lichaam en geest op dat moment behoefte aan hebben. Zo ben jij zelf je beste bondgenoot in tijden van rouw.

 

Dit kan je verwachten na een EMDR sessie

Als je net een EMDR-sessie hebt gehad, kan het zijn dat je je direct na de sessie of de volgende dag moe of uitgeput voelt. Het kan ook zijn dat je juist precies even de klachten terugkrijgt waarvoor je de EMDR sessie deed: je hebt bijvoorbeeld weer meer last van bepaalde gedachten of beelden of juist van lichamelijke sensaties. Je kunt je een beetje verward, gedesoriënteerd of onrustig voelen. Dit is volkomen normaal en hoort bij het verwerkingsproces. Eigenlijk is het een teken dat de verwerking nog aan de gang is. Deze stopt natuurlijk (gelukkig) niet op het moment dat jij de therapiekamer uitstapt werkt nog even door. Meestal is het zo dat het evenwicht in je brein zich na 1 tot 3 dagen weer heeft hersteld en je klachten weer afnemen.
Het is trouwens niet zo dat als je nergens last van hebt, dat dan de EMDR sessie niet heeft gewerkt. Iedereen reageert gewoon anders en ook zul je merken dat iedere sessie op zichzelf een andere reactie of na-effect geeft. 

Het is belangrijk om goed voor jezelf te zorgen na een EMDR-sessie. Zorg ervoor dat je voldoende rust neemt en dat je jezelf de ruimte geeft om te herstellen. Het kan ook helpen om wat tijd door te brengen in de natuur, of om ontspannende activiteiten te doen zoals yoga of meditatie. Probeer gewoon te volgen wat je lijf aangeeft dat het nodig heeft. Alles is goed. Probeer geen weerstand te bieden tegen de klachten:  het heeft een functie en soms is het een kwestie van uitzitten, hoe vervelend ook. Kijk wat je kunt doen om jezelf hierin zoveel mogelijk te ondersteunen.

Het is dus ook belangrijk om te onthouden dat iedereen anders reageert op EMDR. Sommige mensen voelen zich na één sessie al een stuk beter, terwijl het voor anderen wat langer kan duren voordat ze verbetering merken. Het is belangrijk om geduld te hebben en te vertrouwen op het proces.

Als je je zorgen maakt over je reactie op EMDR, of krijg je ineens hele heftige klachten of vertrouw je het niet, neem dan contact op met je behandelaar. Er kan dan even met je worden meegekeken worden om te bekijken of de klachten passend zijn bij de EMDR sessie, of dat er iets anders nodig is. Ook kunnen we je verder helpen om te begrijpen wat je kunt verwachten en hoe je voor jezelf kunt zorgen tijdens het verwerkingsproces.

Onthoud dat het doel van EMDR is om je te helpen traumatische ervaringen te verwerken en om een positieve verandering te bewerkstelligen. Geef jezelf de tijd en ruimte om te herstellen, en wees vriendelijk voor jezelf tijdens dit proces. Het is vaak niet iets wat je ‘even tussendoor’ doet dus geef jezelf wat credits :). En als het lastig is denk dan hier aan: het trauma (nog langer) dragen is zwaarder dan het trauma verwerken. 

EMDR Utrecht